Captain Sopon P.

วิวัฒนาการของวัฒนธรรมด้านความปลอดภัย (The Evolution of Safety Cultures in Aviation)

by Captain Sopon P.Flight Safety & Regulations September 3, 2025November 26, 2025No Comments

ในโลกการบิน คำว่า วัฒนธรรมด้านความปลอดภัย (Safety Culture) ไม่ได้เป็นแนวคิดที่มีมาแต่แรกเริ่ม แต่เป็นสิ่งที่พัฒนาและเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา จากยุคที่มุ่งเน้นเพียงประสิทธิภาพและผลกำไร ไปจนถึงยุคที่ความปลอดภัยกลายเป็นหัวใจของทุกการตัดสินใจ วัฒนธรรมนี้เกิดจากบทเรียนราคาแพงจากอุบัติเหตุ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี และการเปลี่ยนแปลงทัศนคติของคนในองค์กร 1. วัฒนธรรมแบบพยาธิวิทยา (Pathological Culture) ในช่วงแรก ๆ ของการบิน ความปลอดภัยมักถูกมองว่าเป็น อุปสรรค มากกว่าจะเป็นสิ่งจำเป็น จุดสนใจหลักคือการทำให้เครื่องบินบินได้ไกลขึ้น เร็วขึ้น และสร้างผลตอบแทนได้มากขึ้น หากเกิดอุบัติเหตุ ก็มักจะโทษนักบินหรือช่างซ่อมโดยตรง โดยไม่มองที่ระบบหรือองค์กร เช่น ในยุคทศวรรษ 1930–1940 รายงานอุบัติเหตุส่วนใหญ่ลงท้ายด้วยคำว่า “Pilot Error” โดยที่ไม่มีการปรับปรุงกระบวนการฝึกอบรมหรือมาตรฐานเครื่องบินอย่างจริงจัง ทัศนคติหลัก: “ขอแค่ไม่ถูกจับได้ก็พอ” 2. วัฒนธรรมแบบตอบสนอง (Reactive Culture) เมื่อเกิดอุบัติเหตุร้ายแรงขึ้นบ่อยครั้ง องค์กรจึงเริ่ม แก้ไขปัญหาหลังเกิดเหตุ ทุกครั้งที่มีอุบัติเหตุ จะมีการตั้งกฎใหม่หรือเปลี่ยนมาตรฐานการออกแบบ เช่น เหตุการณ์ อุบัติเหตุของเครื่องบิน de Havilland Comet ในทศวรรษ 1950 ที่เกิดจากโครงสร้างลำตัวอากาศยานแตกหักเมื่อบินที่ความดันสูง …

Flying, Passion, A Lifelong Journey of Learning

กว่าจะเป็นนักบินพาณิชย์ : “ใคร ๆ ก็บินได้” จริงหรือ?

by Captain Sopon P.Education & Self-development, Pilot Life & Career August 30, 2025September 2, 2025No Comments

ย้อนกลับไปก่อนเข้าสู่เส้นทางนักบินฝึกหัด การสอบคัดเลือกนักเรียนทุนในอดีตมีข้อกำหนดบางอย่างแตกต่างจากปัจจุบัน เช่น อายุและความสามารถด้านภาษาอังกฤษ แต่หลักการทั่วไปคือ ปริญญาตรีสาขาใดก็ได้ เพื่อนร่วมรุ่นของผมจบมาหลากหลายสาขา ตั้งแต่สัตวแพทย์ วิศวกรรม สถาปัตยกรรม นิเทศศาสตร์ ฯลฯ ขั้นตอนการสอบคัดเลือก (ปี 1992) การสอบแบ่งเป็น 5 ขั้นตอนหลัก ดังนี้ ประสบการณ์ของผม ตอนสอบสัมภาษณ์ในขั้นตอนที่ 4 ผมไม่มีความมั่นใจเลย เพราะไม่เคยรู้เรื่องเครื่องบินมาก่อน กัปตันถามเกี่ยวกับเครื่องบิน ผมตอบไม่ถูก แต่โชคดีที่สามารถอธิบายเรื่อง ทิศทางและการอ่านแผนที่ ได้อย่างมั่นใจ ซึ่งตรงกับการวัด Spatial Orientation ของนักบิน การสอบรอบสุดท้ายถือเป็น ด่านหิน สำหรับทุกคน แต่ผมกลับสนุกมาก เพราะได้เรียนรู้ว่าอาชีพนักบินนั้นมีมิติให้ศึกษามากมาย จากกว่าพันคนที่สมัคร รอบสุดท้ายมีผู้ผ่านเพียง 14 คน ใคร ๆ ก็บินได้จริงหรือ? คำตอบสั้น ๆ คือ ไม่ใช่ทุกคนแม้ทุกคนจะมีความฝัน แต่การเป็นนักบินต้องผ่าน การคัดเลือกเข้มข้นหลายชั้น ทั้งด้านร่างกาย ความรู้ ความสามารถเฉพาะด้าน และทัศนคติ …

30 ปีบนเส้นทางนักบิน : จากวันปล่อยเดี่ยวที่หัวหิน สู่การเป็นกัปตัน

by Captain Sopon P.Aviation & Flying, Pilot Life & Career August 30, 2025September 2, 2025No Comments

กว่า 30 ปีมาแล้วที่ผมก้าวเข้าสู่เส้นทางนักบิน อาชีพที่เริ่มต้นจากความฝันในวัยหนุ่ม สู่ความจริงที่เต็มไปด้วยการเรียนรู้ การทดสอบ และการเดินทางทั้งใกล้และไกลไปทั่วโลก จุดเริ่มต้น : วันปล่อยเดี่ยวที่หัวหิน ผมเริ่มเรียนการบินที่ ศูนย์ฝึกการบินพลเรือน หัวหิน ด้วยทุน Student Pilot Scholarship ใช้เวลาหนึ่งปีเต็ม ๆ อยู่กินนอนและเรียนกับเพื่อนร่วมรุ่นที่นั่น ภาคพื้น (Ground School) เราเรียนพื้นฐานทุกอย่างของการบิน—Meteorology, Navigation, Aerodynamics, Power Plants, Radio Communication ฯลฯภาคบิน (Flight Training) เริ่มจากเครื่องบินใบพัดเครื่องยนต์เดียว ก่อนขยับไปเครื่องยนต์คู่ ฝึกบินกลางวัน กลางคืน และ Instrument Flying ที่ต้องอาศัยเครื่องวัดนำร่องเพียงอย่างเดียว และวันที่น่าจดจำที่สุดสำหรับนักบินฝึกหัดทุกคนคือวัน “ปล่อยเดี่ยว” วันที่ครูอนุญาตให้บินคนเดียวครั้งแรก—ตื่นเต้นสุด ๆ และเป็นเหมือนพิธีการก้าวเข้าสู่โลกของนักบินอย่างแท้จริง จากนักบินฝึกหัดสู่ Co-Pilot เมื่อเรียนจบ ผมได้รับ Commercial Pilot License (CPL) ที่ต้องมีชั่วโมงบินอย่างน้อย …

Aircraft New Technology

by Captain Sopon P.Aircraft & Technology, Aviation Industry & Trends, Technology & Innovation August 28, 2025September 3, 2025No Comments

เทคโนโลยีใหม่ในอากาศยาน บทนำ การบินถือเป็นอุตสาหกรรมที่ผสมผสานระหว่างศาสตร์และศิลป์ของวิศวกรรม เทคโนโลยี และการจัดการอย่างซับซ้อน ตลอดกว่าศตวรรษที่ผ่านมา เทคโนโลยีการบินได้ก้าวหน้าอย่างไม่หยุดยั้ง จากยุคเครื่องบินไม้ผ้าใบ มาสู่เครื่องบินเจ็ตความเร็วสูง และในปัจจุบันกำลังเข้าสู่ยุคของความยั่งยืนและระบบดิจิทัล เทคโนโลยีใหม่ไม่เพียงแต่ทำให้การเดินทางปลอดภัยและสะดวกสบายขึ้น แต่ยังตอบโจทย์ความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมและต้นทุนการดำเนินงานที่สายการบินทั่วโลกต้องเผชิญ เทคโนโลยีสำคัญที่น่าจับตามอง 1. Sustainable Aviation Fuel (SAF)เชื้อเพลิงการบินที่ผลิตจากแหล่งพลังงานทดแทน เช่น พืชพลังงาน ของเสียอินทรีย์ หรือแม้กระทั่งน้ำมันใช้แล้ว SAF สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ถึง 80% เมื่อเทียบกับ Jet A-1 เชื้อเพลิงแบบดั้งเดิม ปัจจุบันสายการบินใหญ่ ๆ เริ่มทยอยนำมาใช้มากขึ้น 2. More Electric Aircraft (MEA)แนวคิดการแทนที่ระบบไฮดรอลิกและนิวเมติกด้วยระบบไฟฟ้า เช่น ปั๊มไฮดรอลิกไฟฟ้า ระบบเบรกไฟฟ้า หรือแม้กระทั่งเครื่องยนต์เสริมพลังงานไฟฟ้า (Electric Taxiing) สิ่งนี้ช่วยลดน้ำหนัก ลดการซ่อมบำรุง และเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน 3. Composite Materialsโครงสร้างเครื่องบินยุคใหม่ เช่น Boeing 787 และ Airbus A350 …

ทำไมขึ้นเครื่องบินแล้ว “หูอื้อ” หรือ “ปวดหู”

by Captain Sopon P.Air Travel Experience, Flight Safety & Regulations, Travel & Lifestyle August 28, 2025September 3, 2025No Comments

เพื่อนท่านหนึ่งเล่าให้ฟังว่า เวลาขึ้นเครื่องบินจากดอนเมืองไปอุดรฯ ช่วงเครื่องขึ้นรู้สึกหูอื้ออยู่สักพักแล้วหาย แต่ระหว่างทางกลับมีอาการหูอื้อและบางครั้งปวดแก้วหู จนกระทั่งเครื่องลงก็ยังไม่หาย ต้องใช้เวลาหลายชั่วโมงหลังถึงบ้านอาการจึงดีขึ้น ทั้งที่ปกติเคยบินก็ไม่เคยมีอาการรุนแรงแบบนี้ เกิดจากอะไร? อาการหูอื้อบนเครื่องบิน เกิดจาก ความดันอากาศระหว่างห้องโดยสารกับหูชั้นกลางไม่สมดุล กรณีที่เป็นรุนแรง เช่น ปวดมากหรือหูดับนาน ๆ อาจเรียกว่า Airplane Ear (Barotrauma) ซึ่งถ้าหนักอาจทำให้เยื่อแก้วหูบาดเจ็บหรือฉีกขาดได้ วิธีช่วยบรรเทาอาการ เมื่อใดควรไปพบแพทย์ ทำไมบางคนเป็น บางคนไม่เป็น? ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและสุขภาพขณะนั้น เช่น ✈️ ในมุมของนักบิน ผมอยากให้ผู้โดยสารทุกท่านทราบว่า อาการหูอื้อบนเครื่องบินถือเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ แต่ถ้าหนักผิดปกติ ควรใส่ใจและปรึกษาแพทย์ เพราะหูคืออวัยวะสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการทรงตัวและการรับเสียง การดูแลให้พร้อมก่อนการเดินทาง จะช่วยให้การบินสบายและปลอดภัยยิ่งขึ้นครับ Why Do We Experience “Ear Block” or Ear Pain on Airplanes? A friend once asked me why, during a short …

สิ่งที่ผู้สัมภาษณ์นักบินต้องการเห็น

by Captain Sopon P.Education & Self-development, Pilot Life & Career August 27, 2025August 31, 2025No Comments

กระบวนการสอบคัดเลือกนักบิน โดยเฉพาะในกรณีของการบินไทย มีขั้นตอนที่แตกต่างจากสายการบินอื่นในบางประเด็น ขั้นตอนสุดท้ายคือ การประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาการบิน ซึ่งการบินไทยเลือกใช้ผู้เชี่ยวชาญจากแถบสแกนดิเนเวีย ผู้ที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลและมีประสบการณ์ยาวนานในการคัดเลือกนักบิน ขั้นตอนนี้เป็นที่รู้จักกันอย่างไม่เป็นทางการว่า “การสอบกับ Professor” อย่างไรก็ตาม เนื่องจากมีผู้สมัครจำนวนมากในแต่ละปี การให้ทุกคนเข้าสอบกับ Professor ทันทีหลังการตรวจสุขภาพจะก่อให้เกิดค่าใช้จ่ายสูงอย่างมาก จึงมีความจำเป็นต้องมีกระบวนการ “คัดออก” ก่อน เพื่อกลั่นกรองผู้สมัครที่มีโอกาสผ่านเกณฑ์น้อยที่สุด ในขั้นตอนนี้ กัปตันของการบินไทยจะเป็นผู้สัมภาษณ์ แม้จะไม่ได้เป็นนักจิตวิทยามืออาชีพ แต่ก็สามารถช่วยคัดกรองผู้สมัครได้ในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ดี การประเมินโดยกัปตันไม่สามารถสะท้อนความสามารถของผู้สมัครได้ครบถ้วนทั้งหมด ผู้สมัครบางรายอาจมีคุณสมบัติที่ดี แต่ถูกมองข้ามเพราะวันนั้นไม่สามารถแสดงศักยภาพได้เต็มที่ ด้วยเหตุนี้ ผู้ที่ไม่ผ่านรอบดังกล่าวจึงได้รับสิทธิ์ในการสมัครและเข้าสอบใหม่อีกครั้ง เพื่อให้การคัดเลือกมีความแม่นยำมากขึ้น กัปตันผู้ทำหน้าที่สัมภาษณ์จึงได้รับการอบรมจาก Professor โดยตรง เพื่อเรียนรู้หลักการประเมินบุคลิกภาพและคุณสมบัติพื้นฐานของผู้สมัคร ข้อแนะนำสำคัญที่ได้จากการอบรมคือ ผู้สมัครควร “แสดงตัวตนที่แท้จริง” ออกมาในการสัมภาษณ์ สิ่งนี้ไม่ได้หมายความว่าผู้สมัครต้องเสแสร้งเพื่อสร้างความประทับใจ เพราะหากกล่าวสิ่งที่ไม่ตรงกับความจริง ย่อมส่งผลเสียในภายหลัง ยกตัวอย่างเช่น หากถูกถามว่าเล่นดนตรีอะไรได้ และผู้สมัครตอบว่า “เล่นกีตาร์” ทั้งที่เล่นไม่เป็น อาจเกิดสถานการณ์ที่กรรมการหยิบกีตาร์ขึ้นมาขอให้ลองเล่น ซึ่งจะกลายเป็นการเปิดเผยความไม่จริงใจของผู้สมัครทันที นอกจากนี้ การกล่าวอ้างว่ามีทักษะที่ตนไม่เคยฝึกฝน เช่น “เล่นกลองเป็น” ก็อาจสะท้อนถึงความไม่พร้อมในการทำงานที่ต้องใช้การประสานประสาทสัมผัสหลายด้าน ซึ่งจะถูกตรวจสอบซ้ำในการทดสอบถัดไปอยู่แล้ว ดังนั้น …

ขั้นตอนการสอบสัมภาษณ์นักบิน

by Captain Sopon P.Education & Self-development, Pilot Life & Career August 27, 2025August 28, 2025No Comments

การเข้ารับการสอบสัมภาษณ์นักบิน การสอบคัดเลือกนักบินพาณิชย์ของสายการบินต่าง ๆ เป็นกระบวนการที่มีหลายขั้นตอน เพื่อประเมินความรู้ ความสามารถ บุคลิกภาพ และความพร้อมในการประกอบอาชีพที่มีความรับผิดชอบสูง กระบวนการโดยทั่วไปสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ขั้นตอนหลัก ดังนี้ 1. การสอบข้อเขียน ผู้สมัครจะต้องผ่านการทดสอบวิชาพื้นฐาน ได้แก่ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และภาษาอังกฤษ การสอบในขั้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความรู้ความเข้าใจด้านวิชาการที่จำเป็นต่อการเรียนการบินและการปฏิบัติการบินในอนาคต 2. การตรวจสุขภาพ ผู้สมัครจะต้องมีผลการตรวจสุขภาพตามมาตรฐานที่กำหนด โดยส่วนใหญ่จะเข้ารับการตรวจที่สถาบันเวชศาสตร์การบิน กรมแพทย์ทหารอากาศ หรือโรงพยาบาลที่สายการบินกำหนด ทั้งนี้เพื่อยืนยันว่าผู้สมัครมีสุขภาพร่างกายและจิตใจที่เหมาะสมต่อการปฏิบัติหน้าที่นักบิน 3. การสอบสัมภาษณ์ การสอบสัมภาษณ์ถือเป็นขั้นตอนที่สำคัญในการประเมินคุณสมบัติของผู้สมัคร โดยคณะกรรมการผู้สัมภาษณ์ (ซึ่งอาจเป็นนักบินอาวุโสหรือผู้แทนของสายการบิน) จะทำการประเมินทั้งด้านบุคลิกภาพ ทัศนคติ การสื่อสาร และความเหมาะสมต่อการทำงานในองค์กรการบินพาณิชย์ 4. การสอบความถนัด (Aptitude Test) การทดสอบความถนัดจะมีรูปแบบแตกต่างกันไปตามแต่ละสายการบิน โดยมีจุดประสงค์เพื่อวัดศักยภาพทางด้านสติปัญญา การคิดวิเคราะห์ การตัดสินใจ และความสามารถในการทำงานภายใต้สภาวะกดดัน บางสายการบิน เช่น การบินไทย จะดำเนินการสอบโดยนักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญจากต่างประเทศ การบรรจุและเงื่อนไขทุนการบิน ผู้ที่ผ่านการคัดเลือกครบทุกขั้นตอนจะได้รับทุนการฝึกนักบิน (Student Pilot หรือ Cadet …

Read more “ขั้นตอนการสอบสัมภาษณ์นักบิน”

ห้ามนักบินไว้หนวดเครา

by Captain Sopon P.Flight Safety & Regulations, Pilot Life & Career August 27, 2025August 28, 2025No Comments

✈️ Qantas กับนโยบายห้ามนักบินไว้หนวดเครา: ความปลอดภัยหรือการตีความเกินจริง? Summary (สรุปข่าว)สายการบิน Qantas ของออสเตรเลียเตรียมบังคับใช้นโยบายใหม่ กำหนดให้นักบินต้องโกนหนวดเครา โดยให้เหตุผลว่าการไว้เคราอาจทำให้หน้ากากออกซิเจน (Oxygen Mask) ไม่สามารถซีลได้สมบูรณ์ ซึ่งอาจเป็นอันตรายหากเกิดเหตุฉุกเฉินในห้องนักบิน อย่างไรก็ตาม นักวิจัยจาก Embry-Riddle Aeronautical University สหรัฐอเมริกา พบว่า “เคราไม่ได้ทำให้เกิดการรั่วไหลที่ส่งผลกระทบต่อการใช้งานหน้ากาก” ส่งผลให้เกิดข้อโต้แย้งระหว่างผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยการบิน Analysis (วิเคราะห์) Key Takeaways (บทเรียนที่ได้) Closing / CTA👉 คุณคิดเห็นอย่างไรครับ?คุณคิดว่า Qantas ควรเข้มงวดกับนโยบายห้ามเคราเพื่อความปลอดภัยสูงสุด หรือควรยึดตามหลักฐานวิทยาศาสตร์และให้นักบินมีสิทธิส่วนตัวมากกว่า?มาร่วมแสดงความคิดเห็นได้ที่ InsightFlying.com ✈️ Qantas Beard Ban for Pilots: Safety Measure or Overreaction? SummaryQantas Airways is set to implement a new grooming …

Read more “ห้ามนักบินไว้หนวดเครา”

Becoming a Pilot Today: Pathways and Opportunities

by Captain Sopon P.Aviation & Flying, Aviation Industry & Trends, Pilot Life & Career August 27, 2025November 8, 2025No Comments

Today, the profession of airline pilot has become more accessible than ever. University graduates, even from faculties unrelated to aviation, can now pursue a career in commercial flying. Many airlines regularly open recruitment for “Student Pilots”—candidates without prior flight experience. Once selected, Student Pilots are sponsored and sent to partner flight schools to undergo structured …

Smart Airfare Tips & Travel Tricks Every Explorer Should Know

by Captain Sopon P.Air Travel Experience, Travel & Lifestyle August 26, 2025September 3, 2025No Comments

เทคนิคและเคล็ดลับการซื้อตั๋วเครื่องบินและการเดินทางให้คุ้มค่า การเดินทางโดยเครื่องบินในปัจจุบันเข้าถึงได้ง่ายกว่าที่เคย แต่การหาตั๋วราคาดีและการเดินทางอย่างราบรื่นยังคงต้องใช้เทคนิคเล็กน้อย ไม่ว่าคุณจะเป็นนักเดินทางบ่อยหรือกำลังวางแผนทริปใหญ่ครั้งแรก เคล็ดลับเหล่านี้จะช่วยให้คุณประหยัดเงิน มีประสบการณ์ที่ดีขึ้น และเดินทางอย่างมืออาชีพมากขึ้น 1. จองตั๋วให้ถูกจังหวะ 2. ใช้เครื่องมือค้นหาอย่างชาญฉลาด 3. ยืดหยุ่นกับวันและเส้นทาง 4. ใช้ประโยชน์จากโปรแกรมสะสมไมล์ 5. เคล็ดลับความสะดวกสบายบนเครื่อง 6. เดินทางปลอดภัยและราบรื่น ✈️ สรุปส่งท้ายการเดินทางทางอากาศไม่จำเป็นต้องแพงหรือยุ่งยาก หากวางแผนอย่างชาญฉลาดและใช้ทริคเล็กน้อย คุณก็สามารถประหยัดเงิน มีความสะดวกสบายมากขึ้น และเปลี่ยนการเดินทางให้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการผจญภัยได้ โลกกว้างกำลังรออยู่—บินอย่างชาญฉลาด แล้วค้นพบมากขึ้น ✈️ 7 เคล็ดลับจองตั๋วเครื่องบินราคาดีแบบนักเดินทางมือโปร 1️⃣ จองล่วงหน้าให้พอดี 2️⃣ บินกลางสัปดาห์ราคามักถูกกว่าวันศุกร์–อาทิตย์ 3️⃣ เลือกช่วงนอกเทศกาลShoulder season (ก่อนหรือหลังไฮซีซัน) ราคาดีกว่า คนก็น้อย 4️⃣ ใช้เว็บเปรียบเทียบราคาAgoda, Klook, Google Flights, Skyscanner, Kayak ช่วยได้มาก 5️⃣ ตั้งแจ้งเตือนราคารู้ทันทีเมื่อราคาลด! 6️⃣ สนามบินรองก็น่าสนใจบางครั้งบินไปลงใกล้ ๆ แล้วต่อรถคุ้มกว่ามาก 7️⃣ …