Category: Flight Training & Skills
-
Airmanship — House framework และเป้าหมายของบทความ
Airmanship สำหรับผมและตามที่วงการยอมรับ ไม่ใช่แค่ “ทักษะการควบคุมเครื่องบิน” แต่เป็นระบบองค์รวมที่ประกอบด้วยรากฐาน (bedrocks), เสาหลัก (pillars) และยอด/หลังคา (capstone) — เมื่อทุกชิ้นเชื่อมกัน จะให้ผลลัพธ์คือ การรับรู้สถานการณ์ (situational awareness) และ การตัดสินใจ (judgment) ที่มีคุณภาพในการบินเชิงปฏิบัติและเชิงป้องกันความเสี่ยง. SKYbrary+1 อ่านแบบย่อ Airmanship ฉบับกัปตันโสภณ A clear working definition: Airmanship is the consistent application of sound judgment together with well-developed knowledge and skills, supported by discipline; and completed by high-quality situation awareness and decision-making. This article…
-
Airmanship ฉบับกัปตันโสภณ
Airmanship ฉบับโสภณAirmanship ถ้าเปิดพจนานุกรมก็จะได้ความหมายตรง ๆ ว่าเป็นทักษะ ความรู้ และประสบการณ์ที่ทำให้นักบินสามารถควบคุมเครื่องบินได้อย่างปลอดภัย ฟังดูเป็นวิชาการมาก แต่สำหรับผมแล้ว มันไม่ได้มีแค่คำจำกัดความแบบนั้น Airmanship by Captain SoponIf you open a dictionary, you’ll find that Airmanship is defined as the skills, knowledge, and experience that allow a pilot to operate an aircraft safely. That’s the textbook explanation. But for me, it’s more than just words on a page. อ่านเรื่อง…
-
🌧 Wet Runway & Hydroplaning
(พื้นรันเวย์เปียก และการไถลไปทั้งตัว) พื้นรันเวย์เปียกคืออะไร พื้นเปียกก็ลื่นเป็นเรื่องธรรมดา เรามักคุ้นกับคำว่า “Slippery when wet” อยู่บ่อย ๆ สำหรับสนามบินก็เช่นกัน หากพื้นรันเวย์เปียก (Wet Runway) จะส่งผลให้ประสิทธิภาพการเบรคลดลง สนามบินหลายแห่งจึงทำร่องบนพื้นรันเวย์ (Grooved Runway Pavement) เพื่อช่วยรีดน้ำและเพิ่มประสิทธิภาพการเบรค👉 อ่านเพิ่มเติม: Runway and Landing Operations Wet pavement is naturally slippery — that’s why we often see signs like “Slippery when wet.” At airports, a Wet Runway can reduce braking effectiveness. To improve safety, many runways…
-
การเกิด Hydroplaning
Hydroplaning ExplainedHydroplaning occurs when a layer of water builds up between an aircraft’s tires and the runway surface, causing the tires to lose direct contact with the ground. This results in a loss of traction, making steering, braking, and acceleration less effective, and can be particularly dangerous during takeoff or landing. การเกิด HydroplaningHydroplaning เกิดขึ้นเมื่อมีน้ำสะสมอยู่ระหว่างยางล้อของเครื่องบินกับพื้นรันเวย์ ทำให้ยางล้อสูญเสียการสัมผัสโดยตรงกับพื้น…
-
✈️ Crosswind Landing – การลงจอดในสภาพลมข้าง
การลงจอดในสภาพที่มี ลมข้าง ลมขวาง (Crosswind) ถือเป็นหนึ่งในความท้าทายของนักบิน เพราะแรงลมที่พัดเข้ามาในมุมเฉียงกับแนวรันเวย์ จะทำให้เครื่องบินมีแนวโน้มเบี่ยงออกจาก Centerline หากนักบินไม่แก้ไขทิศทางให้เหมาะสมLanding in crosswind conditions is one of the most challenging tasks for pilots. A crosswind—wind blowing at an angle across the runway—naturally pushes the aircraft away from the centerline if not corrected properly. นักบินมีเทคนิคหลัก ๆ อยู่ 2 แบบในการรับมือกับลมข้าง ได้แก่ Crab Method และ Wing Low (Sideslip) Method ซึ่งแต่ละแบบมีข้อดีข้อจำกัดที่ต่างกันPilots…
-
✈ Go-Around: ทำไมถึงสำคัญ? / Why is a Go-Around Important?
Go-Around (การนำเครื่องขึ้นใหม่หลังจากเตรียมร่อนลงสนามบิน)คือการตัดสินใจของนักบินที่จะไม่ทำการลงจอดต่อไป แต่จะเพิ่มกำลังเครื่องยนต์เพื่อพาเครื่องขึ้นสู่อากาศอีกครั้ง แล้วจึงเข้าระบบการบินใหม่เพื่อทำการลงจอดซ้ำ โดย Go-Around ถือเป็น มาตรการด้านความปลอดภัยเชิงป้องกัน มากกว่าการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า A Go-Around is a pilot’s decision to discontinue the landing and climb away instead of touching down. The aircraft is powered up, stabilized, and re-entered into a safe pattern for another approach. Importantly, a Go-Around is not a failure but a proactive safety maneuver to ensure…
-
Turbulence ความปั่นป่วนในอากาศ
เครื่องบินสามารถลอยอยู่บนท้องฟ้าได้ด้วยแรงยกจากกระแสลมที่ไหลผ่านปีก แต่การบินให้ Smooth as Silk หรือราบเรียบนุ่มนวลนั้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับฝีมือและประสบการณ์ของนักบินเพียงอย่างเดียว ปัจจัยสำคัญคือ สภาพแวดล้อมของอากาศ ที่เครื่องบินกำลังบินผ่าน ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนแปลงของความกดอากาศ อุณหภูมิ หรือทิศทางและความเร็วลมAirplanes stay aloft thanks to the lift generated by airflow over the wings. However, achieving a flight that is truly “Smooth as Silk” depends not only on the pilot’s skill and experience, but also on the atmospheric environment—changes in pressure, temperature, wind direction,…
-
CBTA คืออะไร
CBTA คือ Competency-Based Training and Assessment หรือ การฝึกอบรมและการประเมินตามสมรรถนะ ครับ ✈️ เป็นแนวคิดด้านการพัฒนาบุคลากรในอุตสาหกรรมการบินที่ ICAO และ EASA ผลักดันอย่างมาก โดยเน้นว่า นักบิน ลูกเรือ เจ้าหน้าที่ภาคพื้น หรือแม้กระทั่งพนักงานอำนวยการบิน (dispatcher) ไม่ได้ถูกวัดแค่ “ความรู้ทฤษฎี” แต่ต้องมี สมรรถนะ (Competency) ที่ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก: 🔑 จุดสำคัญของ CBTA คือ 📌 ตัวอย่างในโลกการบิน CBTA จึงเป็นการสร้าง “นักบิน/บุคลากรที่พร้อมจริง” ไม่ใช่แค่ “ผ่านข้อสอบ” ครับ 📌 ICAO CBTA – 8 Core Competencies for Pilots Core Competency คำอธิบาย องค์ประกอบ (KSA)…
-
การบินในสภาพอากาศ – ตอนที่ 5
ลมเฉือน (Wind Shear) และไมโครบัสต์ (Microburst) เวลานักบินพูดถึงสภาพอากาศที่อันตรายมาก ๆ คำว่า ลมเฉือน มักจะอยู่ในลิสต์เสมอพูดง่าย ๆ ลมเฉือนหมายถึง การเปลี่ยนแปลงของความเร็วลมหรือทิศทางลมอย่างกะทันหัน ในระยะทางสั้น ๆ ไม่ว่าจะเป็นแนวราบหรือแนวดิ่ง ลมเฉือนอาจเกิดขึ้นได้ทุกระดับความสูง แต่พื้นที่ที่อันตรายที่สุดคือ ใกล้พื้นดิน โดยเฉพาะในช่วง การขึ้นบินและการลงจอด สาเหตุของลมเฉือน ลมเฉือนเกิดได้จากหลายสภาพอากาศ เช่น ไมโครบัสต์ – รูปแบบที่อันตรายที่สุด ไมโครบัสต์ (Microburst) คือกระแสลมลงอย่างรุนแรงและเฉพาะที่ ที่พุ่งชนพื้นแล้วแผ่กระจายออกทุกทิศทาง สำหรับเครื่องบินที่อยู่ในแนวร่อนลง (final approach) ลำดับอันตรายคือ: ผลลัพธ์คือเครื่องบินอาจสูญเสียระดับความสูงอย่างรวดเร็ว จนกัปตันแทบไม่มีเวลาแก้ไข บทเรียนจากอดีต – Delta Flight 191 วันที่ 2 สิงหาคม 1985 Delta Air Lines Flight 191 (เครื่อง Lockheed L-1011) ประสบ…
-
การบินในสภาพอากาศ – ตอนที่ ๔
บินปาดหน้าพายุ พายุเขตร้อน (Tropical Cyclone) ไม่ได้เกิดขึ้นโดยบังเอิญ แต่ต้องอาศัยเงื่อนไขหลายอย่างประกอบกัน ได้แก่ พื้นที่ใกล้บ้านเราที่เข้าข่ายสมบูรณ์แบบก็คือ ทะเลฟิลิปปินส์ นั่นเอง พายุที่ก่อตัวตรงนี้มักเคลื่อนที่ไปทางตะวันตกหรือเฉียงตะวันตกเฉียงเหนือ และเมื่อเข้าสู่ปลายฤดูฝนต้นหนาว กระแสลมชั้นบนของโลก (Jet Stream) จะทำให้พายุเบนขึ้นเหนือ เมื่อลมพายุพัดไปถึงละติจูด 30°N ขึ้นไป เส้นทางการเคลื่อนที่จะเปลี่ยนไปทางตะวันออกเฉียงเหนือแทน ทั้งหมดนี้สัมพันธ์กับแรงหมุนของโลก ภูมิศาสตร์ และความกดอากาศโลกที่สลับซับซ้อน ระดับความรุนแรงของพายุ พายุถูกแบ่งระดับตามความเร็วลม (Knots) ได้แก่: ฝั่งอเมริกายังแบ่ง Hurricane ย่อยออกเป็น 5 ระดับ โดย Category 5 คือรุนแรงที่สุด เทียบได้กับ Super Typhoon ของฝั่งเอเชีย นักบินกับการวางแผนเลี่ยงพายุ สิ่งที่เกี่ยวข้องกับการบินคือ การวางเส้นทางและเชื้อเพลิง เมื่อมีรายงานพายุเกิดขึ้นระหว่างเส้นทางหรือที่สนามบินปลายทาง นักบินและฝ่ายวางแผนการบิน (Flight Operations) จะดูข้อมูลที่อัปเดตตลอดเวลา เช่น หากพายุเคลื่อนตัวช้ากว่าเดิมหรือมีทิศทางเปลี่ยนไป การบินก็ต้องปรับเส้นทางทันที ตัวอย่างเช่น เส้นทางบินปกติจากญี่ปุ่นลงไทย มักผ่านทางตอนใต้ของเกาะคิวชู ผ่านโอกินาวา…