Category: Pilot Life & Career
-
Judgement: คิดให้เป็น ตัดสินใจให้ถูก—ภายใต้ข้อจำกัดจริง
Judgement คือ “ความสามารถในการตัดสินใจอย่างรอบคอบและสมเหตุสมผล” ซึ่งในงานนักบินไม่ใช่แค่ คิดเก่ง แต่ต้อง คิดถูกจังหวะ และ คิดเท่าที่จำเป็น—ภายใต้ข้อจำกัดของ เวลา ข้อมูลไม่สมบูรณ์ และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจริ`’ “Really think of things before act.”ในห้องสัมภาษณ์เพิ่มอีกข้อคือ“Really think of things before act or speak.” Judgement สำคัญอย่างไรสำหรับนักบิน การตัดสินใจของนักบินมักถูกกำหนดโดยสองแกนหลัก: ยิ่ง เวลาน้อย + ผลกระทบสูง คุณยิ่งต้องมีกรอบคิดที่ชัดเจน รู้ว่าอะไรต้องทำก่อนอะไร (Priority) และกล้าตัดสินใจ ในห้องสัมภาษณ์: คิดเมื่อไร ตอบเมื่อไร ไม่ใช่ทุกคำถามต้อง “นั่งคิดนาน” สังเกตง่าย: ถ้าคำถามมีผลลัพธ์ชัด ๆ แค่ “ถูกหรือผิด” และเสี่ยงเสียคะแนนสูง — ให้ช้าลงครึ่งจังหวะเพื่อคิดก่อนตอบ กรอบคิด 30 วินาที เพื่อโชว์ Judgement ใช้สูตรสั้น…
-
ค่าใช้จ่ายในการเรียนบิน
ผมได้รวบรวมข้อมูลปัจจุบันจากเว็บไซต์ของ CATC และ Bangkok Aviation Center (BAC) ให้ครบทั้งตารางค่าใช้จ่าย, ระยะเวลาหลักสูตร, ข้อกำหนดเบื้องต้น และแนวทางเรื่องวีซ่า โดยสรุปไว้ด้านล่างนี้ครับ 1. Civil Aviation Training Center (CATC) – หัวหิน ตารางค่าใช้จ่าย (Fee Table) จากข้อมูลในเว็บไซต์ Hua Hin Today (แม้จะเป็นบทความจากปี 2013) ระบุมูลค่าปัจจุบันของ หลักสูตร Private Pilot License (PPL) อยู่ที่ 386,000 บาท แต่ควรตรวจสอบกับ CATC โดยตรงเพื่อความแม่นยำ Hua Hin Today ระยะเวลาและโครงสร้างหลักสูตร ข้อกำหนดเบื้องต้น (Entry Requirements) แนวทางเรื่องวีซ่าสำหรับต่างชาติ เว็บไซต์ PSA เช่น Hua Hin Today…
-
Attitude & Appearance: สิ่งที่กรรมการมองเห็นในตัวผู้สมัครนักบิน
ก่อนอื่นผมขอออกตัวก่อนว่า ผมไม่ใช่นักจิตวิทยา สิ่งที่ผมเขียนนี้มาจากประสบการณ์จริงและสิ่งที่ผมได้เรียนรู้จาก Professor และกัปตันที่เคยสอนผมมา และสิ่งที่น่าสนใจก็คือ ทุกครั้งที่พูดถึงคำว่า Attitude เขาจะพ่วงคำว่า Appearance มาด้วยเสมอ Attitude vs. Appearance ต่างกันอย่างไร? เพราะฉะนั้นทั้งสองคำจึงเชื่อมโยงกันโดยตรง — Attitude จะสะท้อนออกมาผ่าน Appearance ทำไม Attitude/Appearance ถึงสำคัญในห้องสัมภาษณ์? กัปตันผู้สัมภาษณ์ไม่ใช่นักจิตวิทยาที่สามารถ “อ่านใจ” ได้ 100% สิ่งที่เราพิจารณาคือ ภาพที่ปรากฏให้เห็น ซึ่งก็คือ Appearance ของผู้สมัครนั่นเอง ทัศนคติภายในของคุณจะถูกถ่ายทอดผ่าน… ดังนั้น Appearance จึงกลายเป็นเกณฑ์ชี้ชะตา เพราะมันจับต้องได้ เห็นได้จริง และสะท้อนว่าคุณพร้อมแค่ไหนที่จะเป็นนักบิน คุณลักษณะที่กรรมการอยากเห็น ผู้สมัครที่มี Attitude/Appearance ที่ดีควรแสดงออกถึงคุณสมบัติเหล่านี้: พูดง่าย ๆ คือ วิธีที่คุณนำเสนอตัวเอง มีน้ำหนักพอ ๆ กับคำตอบที่คุณพูดออกมา ผู้สมัครแบบไหนที่ “ใช่” บุคลิกของผู้สมัครที่กรรมการมองว่าเหมาะสมสำหรับนักบินคือ: เพราะในห้องนักบิน คุณสมบัติอย่าง…
-
ใบอนุญาตนักบิน (Pilot Licence) ประเภทและรายละเอียดในแต่ละภูมิภาค: ไทย (CAAT), FAA, EASA
เส้นทางการเป็นนักบินที่ได้รับใบอนุญาตอย่างเป็นทางการ (certificated pilot) ทั่วโลก มีขั้นตอนคล้ายกัน คือ เริ่มจากการเรียนการบินพื้นฐาน → ได้ใบอนุญาต Private/Commercial → สะสมประสบการณ์ → สอบ/ฝึกจนได้ Airline Transport Licence แต่รายละเอียดปลีกย่อย เช่น อายุขั้นต่ำ จำนวนชั่วโมงบิน การตรวจแพทย์ ระบบการอบรม และการแปลงใบอนุญาต (conversion/validation) จะแตกต่างกันไปตามหน่วยงานกำกับดูแลบทความนี้จะเปรียบเทียบ ประเทศไทย (CAAT), สหรัฐอเมริกา (FAA) และ ยุโรป (EASA / Part-FCL) คำศัพท์พื้นฐาน 1) ประเภทใบอนุญาตหลัก (ที่ทุกระบบมีเหมือนกัน) 2) อายุขั้นต่ำ ชั่วโมงบิน และการสอบ FAA (สหรัฐอเมริกา) EASA (ยุโรป – Part-FCL) Thailand (CAAT) สรุป: จุดต่างที่เห็นชัดคือ FAA มี…
-
กว่าจะเป็นนักบินพาณิชย์ : “ใคร ๆ ก็บินได้” จริงหรือ?
ย้อนกลับไปก่อนเข้าสู่เส้นทางนักบินฝึกหัด การสอบคัดเลือกนักเรียนทุนในอดีตมีข้อกำหนดบางอย่างแตกต่างจากปัจจุบัน เช่น อายุและความสามารถด้านภาษาอังกฤษ แต่หลักการทั่วไปคือ ปริญญาตรีสาขาใดก็ได้ เพื่อนร่วมรุ่นของผมจบมาหลากหลายสาขา ตั้งแต่สัตวแพทย์ วิศวกรรม สถาปัตยกรรม นิเทศศาสตร์ ฯลฯ ขั้นตอนการสอบคัดเลือก (ปี 1992) การสอบแบ่งเป็น 5 ขั้นตอนหลัก ดังนี้ ประสบการณ์ของผม ตอนสอบสัมภาษณ์ในขั้นตอนที่ 4 ผมไม่มีความมั่นใจเลย เพราะไม่เคยรู้เรื่องเครื่องบินมาก่อน กัปตันถามเกี่ยวกับเครื่องบิน ผมตอบไม่ถูก แต่โชคดีที่สามารถอธิบายเรื่อง ทิศทางและการอ่านแผนที่ ได้อย่างมั่นใจ ซึ่งตรงกับการวัด Spatial Orientation ของนักบิน การสอบรอบสุดท้ายถือเป็น ด่านหิน สำหรับทุกคน แต่ผมกลับสนุกมาก เพราะได้เรียนรู้ว่าอาชีพนักบินนั้นมีมิติให้ศึกษามากมาย จากกว่าพันคนที่สมัคร รอบสุดท้ายมีผู้ผ่านเพียง 14 คน ใคร ๆ ก็บินได้จริงหรือ? คำตอบสั้น ๆ คือ ไม่ใช่ทุกคนแม้ทุกคนจะมีความฝัน แต่การเป็นนักบินต้องผ่าน การคัดเลือกเข้มข้นหลายชั้น ทั้งด้านร่างกาย ความรู้ ความสามารถเฉพาะด้าน และทัศนคติ…
-
30 ปีบนเส้นทางนักบิน : จากวันปล่อยเดี่ยวที่หัวหิน สู่การเป็นกัปตัน
กว่า 30 ปีมาแล้วที่ผมก้าวเข้าสู่เส้นทางนักบิน อาชีพที่เริ่มต้นจากความฝันในวัยหนุ่ม สู่ความจริงที่เต็มไปด้วยการเรียนรู้ การทดสอบ และการเดินทางทั้งใกล้และไกลไปทั่วโลก จุดเริ่มต้น : วันปล่อยเดี่ยวที่หัวหิน ผมเริ่มเรียนการบินที่ ศูนย์ฝึกการบินพลเรือน หัวหิน ด้วยทุน Student Pilot Scholarship ใช้เวลาหนึ่งปีเต็ม ๆ อยู่กินนอนและเรียนกับเพื่อนร่วมรุ่นที่นั่น ภาคพื้น (Ground School) เราเรียนพื้นฐานทุกอย่างของการบิน—Meteorology, Navigation, Aerodynamics, Power Plants, Radio Communication ฯลฯภาคบิน (Flight Training) เริ่มจากเครื่องบินใบพัดเครื่องยนต์เดียว ก่อนขยับไปเครื่องยนต์คู่ ฝึกบินกลางวัน กลางคืน และ Instrument Flying ที่ต้องอาศัยเครื่องวัดนำร่องเพียงอย่างเดียว และวันที่น่าจดจำที่สุดสำหรับนักบินฝึกหัดทุกคนคือวัน “ปล่อยเดี่ยว” วันที่ครูอนุญาตให้บินคนเดียวครั้งแรก—ตื่นเต้นสุด ๆ และเป็นเหมือนพิธีการก้าวเข้าสู่โลกของนักบินอย่างแท้จริง จากนักบินฝึกหัดสู่ Co-Pilot เมื่อเรียนจบ ผมได้รับ Commercial Pilot License (CPL) ที่ต้องมีชั่วโมงบินอย่างน้อย…
-
ใคร ๆ ก็บินได้ จริงหรือ?
(Insight จากห้องนักบิน โดย Capt. Sopon) ในช่วง 20-30 ปีที่ผ่านมา การบินพาณิชย์พัฒนาก้าวกระโดด เทคโนโลยีมากมายถูกออกแบบมาเพื่อทำให้ การบินง่ายขึ้น ปลอดภัยขึ้น และประหยัดขึ้น จนหลายคนอาจเผลอคิดว่า “ใคร ๆ ก็บินได้” เทคโนโลยีที่ทำให้การบินง่ายขึ้น วันนี้ เรามีแม้กระทั่ง อากาศยานไร้คนขับ (Drone) ที่สามารถบินได้โดยไม่ต้องมีนักบินนั่งอยู่บนเครื่อง ยักษ์ใหญ่อย่าง Amazon เริ่มใช้ Drone ขนส่งสินค้า และในอนาคตอาจมี eVTOL หรือ Air Taxi บินรับส่งผู้โดยสารในเมืองใหญ่ แต่…การบินไม่ใช่เกมคอนโซล แม้เทคโนโลยีจะล้ำหน้าแค่ไหน การบินก็ไม่เหมือนกับการขับรถหรือรถไฟที่สามารถจอดข้างทางได้ หากเกิดเหตุขัดข้อง นักบินคือคนที่ต้องแก้ไขสถานการณ์วินาทีชีวิต กรณีที่นักบินหมดสติ หรือเครื่องยนต์ขัดข้องระหว่างวิ่งขึ้น นักบินที่เหลือต้องตัดสินใจภายในไม่กี่วินาทีว่าจะ “หยุดหรือบินต่อ” และการตัดสินใจครั้งนั้นคือเส้นแบ่งระหว่างความปลอดภัยกับหายนะ ทำไมยังต้องมีนักบินสองคน ในสถานการณ์ปกติ ระบบอัตโนมัติช่วยให้ใคร ๆ ก็บินได้ แต่ในสถานการณ์ไม่ปกติ — เช่น ระบบขัดข้องหลายจุดพร้อมกัน — ไม่มีอะไรแทนที่…
-
สิ่งที่ผู้สัมภาษณ์นักบินต้องการเห็น
กระบวนการสอบคัดเลือกนักบิน โดยเฉพาะในกรณีของการบินไทย มีขั้นตอนที่แตกต่างจากสายการบินอื่นในบางประเด็น ขั้นตอนสุดท้ายคือ การประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาการบิน ซึ่งการบินไทยเลือกใช้ผู้เชี่ยวชาญจากแถบสแกนดิเนเวีย ผู้ที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลและมีประสบการณ์ยาวนานในการคัดเลือกนักบิน ขั้นตอนนี้เป็นที่รู้จักกันอย่างไม่เป็นทางการว่า “การสอบกับ Professor” อย่างไรก็ตาม เนื่องจากมีผู้สมัครจำนวนมากในแต่ละปี การให้ทุกคนเข้าสอบกับ Professor ทันทีหลังการตรวจสุขภาพจะก่อให้เกิดค่าใช้จ่ายสูงอย่างมาก จึงมีความจำเป็นต้องมีกระบวนการ “คัดออก” ก่อน เพื่อกลั่นกรองผู้สมัครที่มีโอกาสผ่านเกณฑ์น้อยที่สุด ในขั้นตอนนี้ กัปตันของการบินไทยจะเป็นผู้สัมภาษณ์ แม้จะไม่ได้เป็นนักจิตวิทยามืออาชีพ แต่ก็สามารถช่วยคัดกรองผู้สมัครได้ในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ดี การประเมินโดยกัปตันไม่สามารถสะท้อนความสามารถของผู้สมัครได้ครบถ้วนทั้งหมด ผู้สมัครบางรายอาจมีคุณสมบัติที่ดี แต่ถูกมองข้ามเพราะวันนั้นไม่สามารถแสดงศักยภาพได้เต็มที่ ด้วยเหตุนี้ ผู้ที่ไม่ผ่านรอบดังกล่าวจึงได้รับสิทธิ์ในการสมัครและเข้าสอบใหม่อีกครั้ง เพื่อให้การคัดเลือกมีความแม่นยำมากขึ้น กัปตันผู้ทำหน้าที่สัมภาษณ์จึงได้รับการอบรมจาก Professor โดยตรง เพื่อเรียนรู้หลักการประเมินบุคลิกภาพและคุณสมบัติพื้นฐานของผู้สมัคร ข้อแนะนำสำคัญที่ได้จากการอบรมคือ ผู้สมัครควร “แสดงตัวตนที่แท้จริง” ออกมาในการสัมภาษณ์ สิ่งนี้ไม่ได้หมายความว่าผู้สมัครต้องเสแสร้งเพื่อสร้างความประทับใจ เพราะหากกล่าวสิ่งที่ไม่ตรงกับความจริง ย่อมส่งผลเสียในภายหลัง ยกตัวอย่างเช่น หากถูกถามว่าเล่นดนตรีอะไรได้ และผู้สมัครตอบว่า “เล่นกีตาร์” ทั้งที่เล่นไม่เป็น อาจเกิดสถานการณ์ที่กรรมการหยิบกีตาร์ขึ้นมาขอให้ลองเล่น ซึ่งจะกลายเป็นการเปิดเผยความไม่จริงใจของผู้สมัครทันที นอกจากนี้ การกล่าวอ้างว่ามีทักษะที่ตนไม่เคยฝึกฝน เช่น “เล่นกลองเป็น” ก็อาจสะท้อนถึงความไม่พร้อมในการทำงานที่ต้องใช้การประสานประสาทสัมผัสหลายด้าน ซึ่งจะถูกตรวจสอบซ้ำในการทดสอบถัดไปอยู่แล้ว ดังนั้น…
-
ขั้นตอนการสอบสัมภาษณ์นักบิน
การเข้ารับการสอบสัมภาษณ์นักบิน การสอบคัดเลือกนักบินพาณิชย์ของสายการบินต่าง ๆ เป็นกระบวนการที่มีหลายขั้นตอน เพื่อประเมินความรู้ ความสามารถ บุคลิกภาพ และความพร้อมในการประกอบอาชีพที่มีความรับผิดชอบสูง กระบวนการโดยทั่วไปสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ขั้นตอนหลัก ดังนี้ 1. การสอบข้อเขียน ผู้สมัครจะต้องผ่านการทดสอบวิชาพื้นฐาน ได้แก่ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และภาษาอังกฤษ การสอบในขั้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความรู้ความเข้าใจด้านวิชาการที่จำเป็นต่อการเรียนการบินและการปฏิบัติการบินในอนาคต 2. การตรวจสุขภาพ ผู้สมัครจะต้องมีผลการตรวจสุขภาพตามมาตรฐานที่กำหนด โดยส่วนใหญ่จะเข้ารับการตรวจที่สถาบันเวชศาสตร์การบิน กรมแพทย์ทหารอากาศ หรือโรงพยาบาลที่สายการบินกำหนด ทั้งนี้เพื่อยืนยันว่าผู้สมัครมีสุขภาพร่างกายและจิตใจที่เหมาะสมต่อการปฏิบัติหน้าที่นักบิน 3. การสอบสัมภาษณ์ การสอบสัมภาษณ์ถือเป็นขั้นตอนที่สำคัญในการประเมินคุณสมบัติของผู้สมัคร โดยคณะกรรมการผู้สัมภาษณ์ (ซึ่งอาจเป็นนักบินอาวุโสหรือผู้แทนของสายการบิน) จะทำการประเมินทั้งด้านบุคลิกภาพ ทัศนคติ การสื่อสาร และความเหมาะสมต่อการทำงานในองค์กรการบินพาณิชย์ 4. การสอบความถนัด (Aptitude Test) การทดสอบความถนัดจะมีรูปแบบแตกต่างกันไปตามแต่ละสายการบิน โดยมีจุดประสงค์เพื่อวัดศักยภาพทางด้านสติปัญญา การคิดวิเคราะห์ การตัดสินใจ และความสามารถในการทำงานภายใต้สภาวะกดดัน บางสายการบิน เช่น การบินไทย จะดำเนินการสอบโดยนักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญจากต่างประเทศ การบรรจุและเงื่อนไขทุนการบิน ผู้ที่ผ่านการคัดเลือกครบทุกขั้นตอนจะได้รับทุนการฝึกนักบิน (Student Pilot หรือ Cadet…
-
ห้ามนักบินไว้หนวดเครา
✈️ Qantas กับนโยบายห้ามนักบินไว้หนวดเครา: ความปลอดภัยหรือการตีความเกินจริง? Summary (สรุปข่าว)สายการบิน Qantas ของออสเตรเลียเตรียมบังคับใช้นโยบายใหม่ กำหนดให้นักบินต้องโกนหนวดเครา โดยให้เหตุผลว่าการไว้เคราอาจทำให้หน้ากากออกซิเจน (Oxygen Mask) ไม่สามารถซีลได้สมบูรณ์ ซึ่งอาจเป็นอันตรายหากเกิดเหตุฉุกเฉินในห้องนักบิน อย่างไรก็ตาม นักวิจัยจาก Embry-Riddle Aeronautical University สหรัฐอเมริกา พบว่า “เคราไม่ได้ทำให้เกิดการรั่วไหลที่ส่งผลกระทบต่อการใช้งานหน้ากาก” ส่งผลให้เกิดข้อโต้แย้งระหว่างผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยการบิน Analysis (วิเคราะห์) Key Takeaways (บทเรียนที่ได้) Closing / CTA👉 คุณคิดเห็นอย่างไรครับ?คุณคิดว่า Qantas ควรเข้มงวดกับนโยบายห้ามเคราเพื่อความปลอดภัยสูงสุด หรือควรยึดตามหลักฐานวิทยาศาสตร์และให้นักบินมีสิทธิส่วนตัวมากกว่า?มาร่วมแสดงความคิดเห็นได้ที่ InsightFlying.com ✈️ Qantas Beard Ban for Pilots: Safety Measure or Overreaction? SummaryQantas Airways is set to implement a new grooming…