(เรียบเรียงใหม่จากต้นฉบับปี 2016 ในหนังสือ A Pilot Part II)
by Captain Sopon Phikanesuan
Business email: admin@insightflying.com
Support this website
สมัยที่ผมยังเป็นโคไพลอต ผมเป็นคนหนึ่งที่ ไม่เคย หนีกัปตันที่ขึ้นชื่อว่า “ดุ” หรือ “จุกจิก” เลย
ไม่เคยขอแลกไฟล์ท ไม่เคยกลัวชื่อเสียงคำล่ำลือของกัปตันแต่ละท่านที่ได้ยินมาล่วงหน้าอะไรทั้งนั้น เพราะผมคิดเสมอว่า—ถ้าเปิดใจให้กว้างพอ เรามักจะเห็นด้านดี ๆ ของกัปตันที่ใครหลายคนบอกว่า “น่ากลัว” อยู่เสมอ
และในหลายครั้ง สิ่งดี ๆ เหล่านั้นคือ “คลังความรู้” ที่หาไม่ได้จากหนังสือเล่มไหนซะด้วย
เดือนแรกที่ย้ายไปบินจัมโบ้ โบอิ้ง B747-400 — โดนของจริง
ตอนย้ายไปบินจัมโบ้ใหม่ ๆ ไฟล์ทยาวทั้งนั้นครับ
อเมริกา ยุโรป ออสเตรเลีย ล้วนเป็นเส้นทางไกลที่ต้องใช้ทั้งประสบการณ์ความรู้ในการบินระหว่างทางสูงมาก
จำได้ว่าเดือนแรกที่เป็น line-pilot (ไม่ต้องบินกับครูแล้ว)
ผมเจอกัปตันระดับ “ตำนาน” ถึง สี่ท่านในสี่ไฟล์ท
เรียกว่าเจอครบยกเซตเลยครับ
พี่ ๆ เล่าให้ฟังกันมามากว่า
ท่านนี้ดุ…
ท่านนั้นเรื่องมาก…
อีกท่านพูดน้อยแต่โหด…
แต่ผมคิดในใจว่า
“งั้นก็ขอดูด้วยตาตัวเองสักตั้ง จะได้ไม่ใช่แค่เรื่องเล่าต่อ ๆ กัน”
พอบินจริง ผลออกมาแบบที่ไม่ค่อยมีใครเล่าให้ฟังครับ—
ทุกอย่างราบรื่นมาก และผมได้เรียนรู้อะไรเยอะมากซะด้วย
จากการสังเกตวิธีแก้ปัญหา วิธีรับมือสถานการณ์
รวมถึง mindset เวลาตัดสินใจของกัปตันทั้งสี่ท่าน
บางไฟล์ทผมอาจถูก “ดุ” อยู่บ้าง แต่ผมไม่เคยรู้สึกว่าถูกต่อว่าเลย
เพราะผมมองว่ามันคือ “การสั่งสอนจากคนที่ผ่านอะไรมามากกว่าเราเป็นร้อย ๆ เท่า”
บางท่านบินมาก่อนผมจะเกิดด้วยซ้ำไป
ผมตั้งใจจำไว้เสมอว่า—
“กัปตันทุกคนเป็นครูของเราได้เสมอ”
ถ้าคิดแบบนี้ ทุกไฟล์ทจะกลายเป็นห้องเรียน เรารอรับประสบการณ์
และเราจะเดินออกมาจากเครื่องพร้อมประสบการณ์ชิ้นใหม่ทุกครั้ง
“หัวใจของการเติบโตคือ คิดบวกกับคน แต่คิดลบกับเหตุการณ์”
หนึ่งใน mindset ที่ผมได้รับจากกัปตันรุ่นใหญ่คือ—
“คิดบวกกับเรื่องคน แต่คิดร้ายกับสถานการณ์ผิดปกติ”
- เรื่องคน—ให้คิดดีไว้ก่อน
เพราะเราไม่รู้ว่าเขารู้อะไรมากกว่าเราบ้าง หรือกำลังรับภาระอะไรอยู่ - เรื่องความปลอดภัย—ให้คิด Worst Case ไว้ก่อน
เพราะสิ่งที่ทำให้เครื่องบินปลอดภัย คือการ “ไม่ประมาทแม้แต่น้อย”
หลักคิดง่าย ๆ แต่ทรงพลังมากครับ
และมันกลายเป็นพื้นฐานของการตัดสินใจหลายครั้งในชีวิตการบินของผมจนถึงวันนี้
ทำไมกัปตันแต่ละคนจึงแก้ปัญหาไม่เหมือนกัน?
เมื่อผมเป็นกัปตันแล้ว จึงเข้าใจชัดขึ้นว่า
ทำไมในสถานการณ์คล้าย ๆ กัน นักบินแต่ละคนถึงตัดสินใจต่างกัน
คำตอบคือ “ฐานข้อมูลในหัว” ของแต่ละคนไม่เท่ากันครับ
- ความรู้ลึก ๆ ที่ต้องใช้จริง
- ความรู้รอบตัวที่สะสมมา
- ทักษะความสามารถในการควบคุมเครื่อง
- ความเข้าใจระบบทั้งบนอากาศและภาคพื้น
- และที่สำคัญที่สุด—“ประสบการณ์ตรงและประสบการณ์อ้อม”
ทั้งหมดนี้ทำให้ “คนละคน ก็คนละวิธี”
และความหลากหลายนี้แหละครับที่ทำให้โลกการบินต้องมีการเรียนรู้ตลอดเวลา
(อ่านเรื่อง Airmanship ในเว็บไซต์ insightflying.com จะช่วยให้เข้าใจพื้นฐานของการตัดสินใจ (Decision Making) มาจาก Judgement และ judgement การวิเคราะห์จากตัวแปรอีก 5 ตัวคือ Self, Aircraft, Environment, Team, และ Risks)
|
|
ศัตรูที่ซ่อนอยู่ในห้องนักบิน: Ego
นักบินทุกคนมี Ego ครับ
เป็นธรรมดาของอาชีพที่ต้องตัดสินใจหนัก ๆ และต้องมั่นใจในตัวเองอยู่ตลอด
แต่เมื่อไหร่ที่ Ego มากเกินไป—
นั่นคือช่วงที่เรา
- เริ่มไม่ฟังใคร
- เริ่มคิดว่า “ฉันทำได้”
- เริ่มเข้าโหมด “มานะชาย” (เชยแต่ชัดเจนมากครับคำนี้)
และมันคือจุดเริ่มต้นของความเสี่ยงที่ขยายใหญ่ขึ้น
เพราะในโลกการบิน ไม่มีการลงสนามที่เหมือนกันแม้แต่ครั้งเดียว
ทุกนาทีคือข้อมูลใหม่
ทุกไฟล์ทคือสถานการณ์ใหม่
โดยเฉพาะสภาพอากาศ—ไม่มีวันเหมือนเดิม
เมื่อกลายมาเป็นกัปตัน
“ครู” มีหลายแบบ
พอขึ้นมาเป็นกัปตันเอง ความหมายของคำว่า “ครู” ชัดเจนขึ้น
โคไพลอตที่ขยันและตั้งใจ ก็เปิดโอกาสให้เราถ่ายทอดประสบการณ์ได้
แต่น้องที่ “จับเสือมือเปล่า” ก็ทำให้เราต้องสอนและย้ำความรับผิดชอบเป็นการสอนด้านวินัยหรือ discipline ฐานแรกของ airmanship
บางครั้งผมเองก็ต้องเป็น “กัปตันจอมฝืด” เหมือนกัน
ไม่ใช่เพราะอยากดุ
แต่เพราะความปลอดภัยของผู้โดยสารทุกคนอยู่ข้างหลังเรา ไม่อยากให้น้องทำแบบเดิมในเที่ยวบินอื่น กับกัปตันคนอื่น
และบางอย่าง…
ถ้าไม่พูดตอนนั้น
อีกฝ่ายอาจไม่มีวันเข้าใจเลยว่า “การไม่เตรียมตัว” อันตรายแค่ไหน
ฝากถึง “กัปตันจอมฝืด” ทั้งหลาย
จบไฟล์ทก็คืองานจบ
อย่าเก็บอารมณ์ของใครมาวุ่นวายในหัวให้เสียเวลา
จำให้ได้อย่างเดียวคือ—
แก้วน้ำของเราต้อง “ไม่เคยเต็ม”
ถ้าแก้วยังว่างพอ
เราจะเรียนรู้จากทุกไฟล์ท ทุกคน และทุกสถานการณ์ได้เสมอ
ขอบคุณน้อง ๆ ทุกคนที่เคยได้บินด้วยกันกับพี่ (ถ้าได้อ่านโพสต์นี้นะ)
ป่านนี้ทุกคนคงเป็น “กัปตันจอมฝืด” กันหมดแล้ว
อ่านต่อเรื่อง “โคไพลอตในดวงใจ”
ถ้าไม่เข้าใจคำศัพท์ให้อ่านอีบุ๊คเล่มนี้ครับ
A Beginner’s Aviation Glossary
|
|
|
|
หนังสือการบิน ทางลัดสู่ความเข้าใจที่นำไปใช้งานจริง
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
accident Airbus aircraft airline airmanship attitude aviation Aviation SMS back-office become a captain become a pilot children cloud Crisis Crisis Management emergency engine flight safety flying school go-around ground operation Indigo interview judgement management motivation non-type rated pilot qualified pilot safety safety management Safety Management System seatbelt self-knowledge SMS student pilot turbulence type rated weather การบิน การสอบสัมภาษณ์ ความปลอดภัย นักบิน สอบนักบิน หน้ากากออกซิเจน
ขายดีที่สุด
|
|
|
