Insight Flying

Wisdom from the Sky – Knowledge for Every Journey

A lifelong journey of pilot

เส้นทางนักบิน – จาก Student Pilot ถึง Qualified Pilot

หลายคนอาจคิดว่า อาชีพนักบินต้องเริ่มจากการมีความฝันตั้งแต่เด็ก แต่จริง ๆ แล้วเส้นทางนี้เปิดกว้างกว่าที่คิดมาก โดยเฉพาะทุกวันนี้ ไม่ว่าคุณจะเรียนจบคณะอะไรมาก็สามารถ “เปลี่ยนเส้นทางชีวิต” เข้าสู่วงการการบินได้

จุดเริ่มต้นของผม

ย้อนกลับไปปี 1992 ตอนนั้นผมเพิ่งเรียนจบปริญญาตรี และกำลังเรียนต่อปริญญาโทด้านวิทยาศาสตร์อยู่ด้วย เพราะผมเองก็เป็นนักเรียนทุนวิทยาศาสตร์ ที่เส้นทางปกติจะต้องเรียนต่อจนถึงระดับปริญญาเอก แต่โชคชะตาก็เปิดประตูอีกบานให้ผม—การเปิดรับสมัครสอบชิงทุน นักบินฝึกหัดของบริษัทการบินไทย

ผมตัดสินใจลองสอบ และก็ “สอบได้” …เส้นทางชีวิตผมจึงเปลี่ยนจากนักวิทยาศาสตร์ที่กำลังจะเป็นนักวิจัย ไปสู่เส้นทางการบินที่ผมไม่เคยคิดฝันไว้มาก่อน

วันนี้ เมื่อมองย้อนกลับไป ผมเห็นว่าประตูแห่งอาชีพนักบินไม่ได้มีแค่ทางเดียว มันมีหลายเส้นทาง ขึ้นอยู่กับว่าเราจะเลือกเดินทางไหน และเตรียมตัวอย่างไร


เส้นทางที่ 1: Student Pilot

สำหรับผู้ที่ยังไม่มีพื้นฐานการบินมาก่อน สายการบินต่าง ๆ มักเปิดรับสมัครในตำแหน่ง Student Pilot อยู่เป็นระยะ ๆ

เส้นทางนี้คือ

  1. จบปริญญาตรีสาขาใดก็ได้
  2. สมัครเข้าคัดเลือกกับสายการบินที่ประกาศรับ
  3. หากผ่านการสอบคัดเลือก บริษัทจะส่งตัวไปฝึกที่โรงเรียนการบินซึ่งมีข้อตกลงกับบริษัท

การฝึกนั้นจะค่อย ๆ ไล่ตามขั้นตอน จนกระทั่งได้ ใบอนุญาตนักบินพาณิชย์ตรี (CPL: Commercial Pilot License) จากนั้นจึงจะถูกบรรจุเป็นนักบินของสายการบินต้นสังกัด และเข้ารับการฝึกตามมาตรฐานของสายการบินต่อไป

สิ่งที่หลายคนอาจยังไม่รู้คือ แต่ละสายการบินจะมี “สัญญาผูกพัน” ไม่เหมือนกัน บางแห่งกำหนดให้ต้องทำงานไม่น้อยกว่า 7–10 ปีหลังเรียนจบ บางแห่งถ้าลาออกก่อนกำหนดก็ต้องคืนค่าใช้จ่ายที่บริษัทออกให้ หรือบางแห่งเลือกใช้วิธีหักจากเงินเดือนรายเดือนแทน


เส้นทางที่ 2: Qualified Pilot

อีกเส้นทางหนึ่งคือการเป็น Qualified Pilot หมายถึงผู้ที่

  • เรียนการบินมาก่อน ไม่ว่าจะเรียนจากมหาวิทยาลัยที่มีหลักสูตรนักบินพาณิชย์ หรือจ่ายเงินเรียนเองที่โรงเรียนการบิน
  • ผ่านการสอบและสะสมชั่วโมงบินครบตามเกณฑ์
  • มีใบอนุญาต CPL อยู่ในมือแล้ว

Qualified Pilot สามารถสมัครเข้ากับสายการบินได้เลย โดยทั่วไปสายการบินจะเปิดรับปีละ 1 ครั้ง (บางช่วงที่ตลาดการบินโตเร็วก็เปิดมากกว่าหนึ่งครั้งต่อปี)

ในขั้นตอนการรับสมัครจะมีศัพท์เฉพาะที่สำคัญอยู่สองคำ คือ

  • Type Rating → หมายถึงคุณมีประสบการณ์การบินในเครื่องบินแบบที่สายการบินใช้งานอยู่แล้ว เช่น เคยบิน Airbus A320 มาก่อน
  • Non Type Rating → หมายถึงคุณยังไม่เคยบินเครื่องบินแบบนั้น ต้องเข้ารับการฝึกเพิ่มเติมตั้งแต่ต้น

แม้จะเป็น Qualified Pilot อยู่แล้ว แต่เมื่อย้ายสายการบินก็ยังต้องเข้าฝึกตามมาตรฐานของบริษัทใหม่เสมอ
ยกตัวอย่างเช่น นักบินที่บิน A320 อยู่แล้วกับสายการบิน A หากจะย้ายไปสายการบิน B ที่ใช้ A320 เช่นกัน ก็ยังต้องฝึกซ้ำกับสายการบินใหม่ เพียงแต่ใช้เวลาสั้นกว่าคนที่ไม่เคยบินมาก่อน


ประสบการณ์ย้ายสายการบิน

การย้ายสายการบินไม่ใช่เรื่องแปลกอีกต่อไป ในรอบ 5–10 ปีที่ผ่านมามีการย้ายกันบ่อยมาก โดยเฉพาะนักบินไทยที่ไปทำงานในตะวันออกกลาง เช่น กาตาร์ เอมิเรตส์ หรือไปยังประเทศเพื่อนบ้านในเอเชีย เช่น จีน เวียดนาม หรือไต้หวัน

สาเหตุสำคัญเพราะ “ความต้องการนักบินทั่วโลกยังสูงมาก” และนักบินไทยก็มีชื่อเสียงด้านฝีมือและวินัย ทำให้ได้รับการยอมรับในตลาดต่างประเทศ


ความต้องการนักบินในอนาคต

ตามการประเมินของ Boeing ช่วงปี 2014–2033 โลกจะต้องการนักบินใหม่ถึง 533,000 คน และภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกจะต้องการมากที่สุดถึง 216,000 คน คิดเป็น 41% ของความต้องการทั้งหมด

นั่นหมายความว่า อาชีพนักบินยังคงเป็นอาชีพที่มีอนาคต และมีโอกาสเปิดกว้างสำหรับคนรุ่นใหม่เสมอ


มุมมองของผม

เมื่อเทียบกับสมัยที่ผมเข้าสู่วงการในปี 1992 วันนี้เส้นทางการเป็นนักบินมีทางเลือกมากกว่าเดิมหลายเท่า

  • คุณไม่จำเป็นต้องเป็นนักเรียนทุนของสายการบินเหมือนรุ่นผม
  • คุณสามารถเลือกเรียนในมหาวิทยาลัยที่มีหลักสูตรนักบินพาณิชย์
  • หรือแม้แต่ลงทุนเรียนเองในโรงเรียนการบินที่ได้รับการรับรอง

สิ่งสำคัญที่สุดคือ ความมุ่งมั่น และ การเตรียมตัวให้พร้อม เพราะเมื่อได้ก้าวเข้ามาในเส้นทางนี้แล้ว คุณจะค้นพบว่าการบินไม่ใช่เพียงแค่อาชีพ แต่มันคือวิถีชีวิต และคือโลกอีกใบที่เต็มไปด้วยความท้าทายและโอกาส


✦✦✦

หนังสือ A Pilot Books ในรูปแบบ eBook ที่ MebMarket

สร้างแรงบันดาลใจ…..เริ่มเมื่อไหร่

Thumbnail Seller Link
การค้นหารากเหง้าของปัญหา Root Cause Analysis
กัปตันโสภณ พิฆเนศวร
www.mebmarket.com
ในโลกการบิน ความผิดพลาดไม่ใช่จุดจบ — แต่คือจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้ที่ลึกซึ้งกว่าเดิม Root Cause Analysis (RCA) คือเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้อง…
Get it now
Thumbnail Seller Link
ระบบบริหารความปลอดภัยการบิน Aviation Safety Management System
กัปตันโสภณ พิฆเนศวร
www.mebmarket.com
เข้าใจ ระบบบริหารความปลอดภัยการบิน หรือ SMS แบบที่ไม่เคยง่ายขนาดนี้มาก่อน—หนังสือที่ถ่ายทอดจากประสบการณ์จริงของนักบินบริหารและผู้กำกับดูแลด้านคว…
Get it now
Thumbnail Seller Link
หนังสือรวมคําศัพท์การบินพื้นฐาน A Biginner’s Aviaition Glossary
โสภณ พิฆเนศวร
www.mebmarket.com
เปิดประตูสู่โลกการบินด้วย A Beginner’s Aviation Glossary คู่มือศัพท์การบินฉบับเข้าใจง่าย สำหรับผู้ที่อยากเริ่มต้นเรียนรู้เรื่องการบินอย่างเป็นระ…
Get it now
Thumbnail Seller Link
A Pilot 2nd edition by Capt.Sopon P.
กัปตันโสภณ พิฆเนศวร
www.mebmarket.com
หนังสือสำหรับผู้สนใจอาชีพนักบิน เหมาะสำหรับการอ่านเพื่อสร้างแนวคิด ความเข้าใจหลักการพื้นฐานเบื้องต้นในการประกอบอาชีพนักบิน แนะแนวทางในการสอบสัมภาษ…
Get it now
Thumbnail Seller Link
A Pilot Part III
Captain Sopon Phikanesuan
www.mebmarket.com
A Pilot Part III หลังจากที่ออกหนังสือไปสองเล่ม A Pilot เล่มแรกนั้นเดิมที ตั้งใจจะออกเป็นรูปแบบอีบุ๊คเท่านั้น ไม่ได้ตั้งใจจะออกเป็นเล่ม กระดาษผู้ที่ติ…
Get it now
  • management fails in aviation SMS

    10 Management Fails in Aviation SMS

  • ความล้มเหลวในการบริหารความปลอดภัย

    10 ความล้มเหลวของผู้บริหารในการบริหาร Aviation SMS

  • Flooded heavy rain ฝนตกน้ำท่วม

    Precipitation / การตกของฝนหรือหิมะ

  • ภาวะผู้นำ Leadership Matters

    ภาวะผู้นำกับบทบาทต่อความปลอดภัย

Leave a Reply